TRUYỆN NGẮN
XÓM MÈO HOANG
HUY THANH
1-
Thằng Sửu đẩy cánh cửa gỗ ọp ẹp vào trong căn nhà bỏ hoang mục nát, căn nhà tối mù mù vì trời đã hoàng hôn, Nó chợt nghe tiếng ho của bà ngoại vang lên đâu đó, ở dưới đất ,trong cái bóng tối nhá nhem ở cuối nhà lúc chạng vạng . Bà cụ thu mình trong cái mền rách lũng nhiều chỗ trên chiếc chiếu rách dưới đất Những đêm trời nóng , tay chân bà thòng qua mấy lỗ rách , chiếc mền thành chiếc áo lạnh che cái rét của những ngày mưa bão trái muà .
Đây là căn nhà bỏ hoang, một trong nhiều căn nhà ở vùng đất sạt lở mà chủ nhà của nó đã bỏ đi vì đất lở đã gần sát tường nhà .Vì không người ở từ lâu nên đám mèo hoang từ đâu kéo về làm tổ, chúng sinh sôi nầy nớ nhanh chóng hằng trăm con,. Chúng rầm rật suốt ngày trên nóc nhà , cắn lộn, tranh dành chỗ ở. Mèo cái gọi mèo đực khi động dục tru lên như tiếng trẻ con khóc suốt ngày đêm mà ai nghe phải cũng rùng mình tưởng chừng như có ma . Người lân cận gọi khu nhà nầy là xóm Mèo Hoang ..
Sửu năm nay đã mười sáu tuổi, Cha nó trước đây đưa đò bị cơn bão nổi làm chìm đò,ông chết mang theo cái sản nghiệp cuối cùng là chiếc đò dưới lòng sông lạnh.Mẹ nó ít lâu sau cũng qua đời vì bệnh lao, kết quả của những ngày đi moi từng đống rác ,nhặt từng cái vỏ chai gánh ra vựa bán ve chai đầu xóm để kiếm vài chục ngàn mua gạo cho ba miệng ăn trong nhà . Những đêm mưa gió Sửu thấy mẹ ngồi chổm dậy , khoác vôi chiếc áo mưa , gánh vội đôi gánh ra đường để tìm đến những đống rác mà người ta vưà quét dọn ở mấy hàng ăn, hàng uống vừa đóng cửa đổ ra ngoài đường , Bà phải vội vã như thế vì sợ sẽ có người như bà chịu khó đi nhặt rác trong đêm mưa gió , hay xe nhặt rác đi gom trong đêm khuya, hoặc những con chó hoang ban đêm đi sục sạo những miếng ăn thưà làm tung toé " hàng hóa" ra ngoài và như thế sáng hôm sau bà không còn gì để nhặt nữa .Có thể nói người dành ăn với người và chó
Sau khi mẹ chết , bà ngoại Sửu bán căn nhà nhỏ ẹp ẹp trong khu nhà ổ chuột ở một xóm ngoại ô để chôn cất con gái , hai bà cháu đến xin cất nhà chòi ở tạm trên mảnh đất của một ông nhà giàu tốt bụng đang bỏ trống. Vì không có người trông coi đất , ông chủ đất bằng lòng cho hai bà cháu ở tá túc qua ngày ,xây một căn chòi , cho trồng những giàn mướp, giàn bầu chung quanh làm thức ăn sinh sống Căn chòi đựợc xây lên bằng những mảnh gỗ tạp, chấp vá bằng những chiếc áo mưa, những poncho cũ , những bao gạo,bao ny lon tái chế .Ban ngày thì nắng rọi vào " nhà ", hừng hực cái nóng ngây ngật hắt từ cái nóc trải đầy bao ny long chấp vá Đêm thì như ngủ dưới " khách sạn ngàn sao." Những ngày mưa gíó hai bà cháu phải leo lên chiếc " chõng tre " để tránh những dòng nước ngập cuồn cuộn chảy, vào nhà .Phải lấy thau chậu ra hứng nuớc mưa dột như suối,từ nóc nhà đổ xuống, chưa vài ba phút đã đầy thau chậu phải thức canh mang đổ suốt đêm. không ngủ được .
Người ta thường nói làm nghề thì "cha truyền con nối," , mà thực vậy , ở Sửu là " mẹ truyền con nối" , vì chỉ hai năm sau, tuổi già sức yếu, bà ngoại Sửu mang chứng bệnh lao , hậu quả của bao ngày nuôi con gái bệnh hoạn bị lây nhiễm ,bà không còn đi đứng được nữa . Thế là Sửu phải nghỉ học làm cái nghề bất đắc dĩ như mẹ trước đây hồi còn sống là đi moi rác,nhặt rác , kiếm ve chai, giấy vụn người ta bỏ để bán lấy tiền độ nhật .
Trong một lần đi lượm rác , Sửu thấy ở một khu vực ngoại ô, cạnh con sông có một khu đất bị sạt lở, những căn nhà gạch sát bờ sông người ta đả bỏ đi hết thành một xóm nhà hoang , Nhiều căn nhà mà người có gan không sợ cái chết bất ngờ còn có thể trưng dụng ở được ít nhất là vài tháng nữa mới sụp lở hoàn toàn, Sửu bàn với bà ngoại nên ra nhà đó ở tạm ít lâu ,it ra cũng tránh được nắng cháy , mưa tràn , bão cuốn bất ngờ trong căn chòi hẩm hiu nầy .Thế là hai bà cháu liều mạng dọn về đây ở, vì đối với họ cái chết cũng như cái sống bây giờ cũng cùng ý nghĩa như nhau . Họ cũng đành đánh đu với số phận vì không còn gì để mất ngay cả tính mạng của mình
Xóm nhà Mèo Hoang lại có thêm một gia đình mới về ở, đó là gia đình ông bà Chín cùng một đứa con gái gia cảnh cũng nghèo không có nhà cửa để ở.. Đứa con gái tên là Dần , cũng làm nghề moi rác kiếm sống, Sửu quen với nó vì cả hai thường moi những đống rác trên đường phố . Dần đã chỉ cho Sửu những con đường nhiều nhà giầu, nhà hàng, có những " hàng hoá " bán được nhiều tiền như sắt vun,, ve chai vụn, nhưạ thau của mấy xí nghiệp gần đó thải ra. Gia đình ông Chín "cư ngụ " ở trước một mái hiên nhà ga xe tầu hoả , tối đến, ba người co ro trong một chiếc mùng cũ rách nát,,Ban đêm khi ngủ họ thường giật mình thức dậy khi đoàn tầu rầp rập đi qua,. hú lên những tiếng còi inh ỏi , đất rung chuyển như sắp có địa chấn .
Sửu đã chí cho Dần xóm Nhà Mèo Hoang và gia đình ông Chín đã dọn về đó ở , còn hơn ở sát nhà ga đánh đu tính mạng với tử thần .
Những người ít học, thường đặt tên con theo tên của năm sinh âm lịch như Tý , Sửu, Dần,hay các lọai trái cây như Mít . Xoài ., Mận cho dễ nhớ, dễ gọi , Họ không biết chọn những danh từ hoa mỹ đẹp trùng tên với những loài hoa ,hay trùng với những cái gì đẹp nhất trong xã hội loài người như Đức, Tâm , Cúc . Lan như những người có học, Họ mong muốn con họ lớn lên sẽ như cái tên, nhưng họ hoàn toàn thất vọng vì trong xã hội nầy quá có nhiều người thất đức và mất nhân tâm.
Như vậy,con Dần nhỏ hớn thắng Sửu một tuổi ,mười lăm tuổi và,chỉ còn môt tuần nữa là Tết , thằng Sửu sẽ mười bảy, tuổi ,con Dần sẽ mưới sáu , cái thời quá độ giữa ấu thơ và trưỏng thành . Đôi lúc đi móc rác về khuya chúng thấy những cặp nhân tình ngồi trong bóng tối ôm nhau hôn , những con chó, con mèo cái và đực thản nhiên làm những chuyên di truyền nòi giống làm chúng cảm thấy có một thế giới người lớn nào đó nửa xa lạ, nửa quen thuộc đầy bí mật mà chúng tò mò muốn khám phá .
Sửu múc một lon nước lạnh tứ cái lu sành đã vỡ phân nửa mà tối qua nó đã múc nước từ con sông cáu bẩn đầy rác thải của một lò mổ heo gần đó . Nó để qua đêm cho cặn lóng xuống hôm sau dùng tắm giặt .. Nó rửa mặt , đánh răng chuẩn bị cho một ngày kiếm ăn trên đường phố .Con Dần cũng vưà thức dậy ,nó nhìn thắng Sửu đang chuẩn bị đồ nghề , nó nói to
- Anh Sửu hôm nay đừng "ra phố" hôm nay mình kiếm huyết heo ,đồ lòng vế nấu cháo đưa ông Táo , sau đó cùng ăn chung nghe .
Sửu ngạc nhiên :
- Ai mà cho, không được đi " chôm chỉa " đó nghe , mà ở đâu vậy ?
Nó dứt câu và hốt hoảng khi phát hiện giọng nói mình sao hôm nay phát âm ồ ồ không còn thanh tao như hôm qua
Con Dần làm ra vẻ bí mật :
- Đợi em một lát, dẫn anh đi
Trong khi chờ đợi con Dần, nó nhìn qua bên kia bờ sông. Mặt trời vừa lấp lửng nhô lên sau những hàng cây dừa đong đưa theo chiều gió,, ánh sáng khi ẩn, khi hiện dưới dòng nước chảy cuồn cuộn lấp loáng như những mãnh gương vỡ trôi bập bềnh trên sóng nước .Vài chiếc ghe lường gắn máy chứa đầy trái cây như bưởi, xoái, mít ,sầu riêng , măng cụt ,lướt qua,. Tiếng máy ghe lường nổ bành bạch trên sông, mùi khói ,mùi xăng không át nồi mùi thơm của những trái mít ,sầu riêng theo gió vào tận hơi thở làm thằng Sửu thèm chảy nước bọt Một vài chiếc tầu nhỏ kéo nhửng chiếc xà lan chở đầy cát, đá khẩm sát mặt nước trôi bập bềnh . Nó đi qua để lại những đợt sóng lớn vồ vào bờ làm đất vỡ từng mảng lớn xuống đáy sông . Bây giờ nó mới hiểu thế nào là sạt lở .Nhiều chiếc xuồng ghe chở rau cải, miệt vườn bơi nhanh cho kịp phiên chợ sớm đi qua Những người đàn bà đội nón lá thoăn thoắt tay bơi, nhửng người đàn ông uốn mình cong lưng oằn oại tay chèo cho ghe trôi nhanh qua dòng nước ngược. Một ngày mới bắt đầu..Cũng có nghĩa là sự vất vả của kiếp người cùng khốn lại bắt đầu .Tất cả làm lại từ đầu như ngày hôm qua. theo một chu kỳ số phận .Như mặt trời lặn rồi mọc. Như đêm rồi ngày.Vòng chu kỳ của một đời người không bao giờ thay đổi cũng như sống rồi chết, chết rồi sống . Có thay đổi chăng là những trăn trở của con người nghèo khó theo hoàn cảnh và thời gian,từng không gian về những lao đao của cuộc sống. mưu sinh . Họ bơi ngược , chống chỏi dòng nước ngược như những người đàn ông, đàn bà kia, cố vượt dòng nước , vượt những cái nghịch lý đau đớn của kiếp người, để rồi còn được hơi thở , còn được gọi là người, dù là sống trong trăn trở,chối bỏ quá khứ, từ chối tương lai. và đổ thừa cho số phận.
- Anh Sửu đang suy nghĩ gì vậy ?
Con Dần đứng sau lưng thằng Sửu từ lâu, nó luyến thắng hỏi .
- Anh chờ em chứ suy nghĩ gì.
Thằng Sửu bỗng im lặng .Nó thấy con Dần hôm nay khác như mọi bữa , Tóc nó chải cẩn thận không để đầu bù tóc rối như những ngày trước .Chíếc áo bà ba mới may có hình hoa cúc ôm sát lấy thân hình thon nhỏ của nó , làm nổi bật lên nhửng đoá hoa cúc trên cặp ngực vừa đến tuổi dậy thì . Con Dần cũng nhìn nó, đôi mắt tròn đen lay láy .Cặp mắt đó làm nó nhớ lại cái cảnh tai nạn mấy tháng trước mà nó đã cứu con Dần rồi hai đứa quen nhau . Hôm đó nó với con Dần băng qua đường để giành nhau nhặt đống rác mà người ta vừa vứt bỏ ben kia đường Con Dần gánh một bao rác phế thải to kếnh Vì cái bao to che khuất nên nó không thấy một chiếc xe gắn máy vừa đến. Thằng Sửu vội xô con Dần né qua một bên, và nó hứng trọn sức mạnh của chiếc xe máy tông vào. Cũng may mà nó thấy trước tai nạn nên vết thương nhẹ, nó ngồi dậy kéo con Dần đang nằm sóng soài trên mặt đất , mặt tái xanh vì sợ hãi.Trên khuôn mặt tái xanh cuả con Dần , nó chỉ còn thấy đội mắt đen lay láy rướm lệ của con Dần nhín nó như thay những lời cám ơn.
-Anh nhìn áo mới của em phải không ?
Con Dần nhìn Sửu vẫn bắng đôi mắt đen lay láy hỏi .Thằng Sửu vội chống chế không dám nói những điều mình suy nghĩ :
- Anh nghĩ đến ngày nào em sẽ lấy chồng bỏ xóm mèo hoang nầy
Con Dần nhìn lảng đi nơi khác đề tránh những tia nhìn khó hiểu của đôi mắt thằng Dần , nó nói như nói với chính nó :
- Còn khuya mới có chuyện đó, ai mà lấy em, nghèo, xấu như ma lem .
Ngừng giây lâu nó nói tiếp :
- Nhưng mà em sẽ lấy chồng sau khi anh có vợ, anh lớn hơn em một tuổi mà, phải làm gương trước chớ .Em nghe mẹ em nói những người con gái tuổi Dần con Cọp cao số lắm, tình duyên thường lận đân .Còn tuổi Sửu con trâu như anh phải làm vất vả như trâu để nuôi vợ, nuôi con .
Thằng Sửu hỏi :
-Cao số là gì ?
- Là sống cô độc đến già đến chết . Nếu là con gái thì có chồng muộn, chồng chết sớm , có khi ở goá suốt đời , nếu không thì mình chết trè bỏ chồng bỏ con .Người ta gọi đó là định mạng , số phận anh à .
Thắng Sửu càng thắc mắc :
-Định mạng, số phận là gì ?
Con Dần ngơ ngác trước câu hỏi bất ngờ của thằng Sửu , nó lanh trí chợ nhớ tới một người thầy bói có lần xem bói cho người đi đường mà nó trông thấy nên ra mặt "tài lanh " :
-Trời vậy mà không biết, là lằn chỉ tay trên bàn tay anh đó .
- Anh không tin , mà có chắc anh sẽ chết trước em đó, nếu sợ thì hai đứa lấy chồng vợ một lượt đi .
Cả hai đứa cùng cười, hình như cả hai đứa đều hiểu những ẩn ý vưà nói với nhau
2 -
. Hai người đàn ông mình trần trùng trục khiêng con heo mập to tướng treo lên cái móc gíá cong như lưỡi câu bằng sắt, con heo dường như biết sắp chết nên kêu lên thảm thiết . Một người cầm dao thọc vào ngay cổ của nó ,con heo kêu lên mấy tiêng sau cùng nhỏ dần, rồi im bặt Người còn lại cầm cái chậu thau hứng dòng máu đang phún xối xả ra từ vết dao đâm lõm ,sâu của người đàn ông mổ heo chuyên nghiệp dưới cổ họng con heo . Chung quanh hai người ,lũ trẻ lớn có, bé có, mõi đứa cầm một lon sửa bò chờ đợi vét những dòng huyết heo chảy dưới đất ,lẩn những giọt nước tiểu của heo thải ra vì quá sợ hãi, đau đớn . Khi hai người đàn ông vừa rời chỗ xác con heo vưà chết thì lũ trẻ xông vào, Chúng chen lấn, xô đẩy, chửi thề , xô đẩy nhau , cố lấy cái lon sữa bò vét lấy, vét để những dòng huyết heo chưa kịp khô còn đọng dưới đất .Thằng Sửu cũng trong đám đó, nó lớn chồng ngồng ,to con nên những đứa trẻ khác không tranh lại. Lon sữa bò của Sửu đã gần đầy nên nó lui ra cho những đứa khác hốt những bải huyết heo lẫn cát còn vương vãi dưới đất .
Hai đứa hả hê đi về nhà,chúng nó nghĩ chiều nay sẽ có một buổi cháo lòng ăn những ngày cuối năm cho đỡ đói ,
Dọc đường, con Dần thấy cái ao bỏ hoang, nước rác tồn đọng bốc mùi hôi thúi nhưng lại mọc đầy rau muống tươi tốt, xanh um nên nó vội leo xuống lặt lấy lặt để . Nó định chiều nay sẽ trộn rau muống vào cháo huyết heo ăn sẽ nhiều và no hơn,vì nó thường thấy khi người ta trộn cám nấu cho heo ăn ,họ thường bỏ những bã rau muống nhặt trong những đống rác ngoài chợ vào
Hai đứa đi ngang qua một cái miếu hoang ,con Dần cũng không quên cúi xuống nhặt những cọng rau "càng cua " mọc theo khe hở của những viên gạch lát đã rêu phóng, mốc meo dưới đất,
Hai đứa sắp về đến nhà,, con Dấn đang đi bỗng ôm bụng ngồi bệt xuống đất, nhăn nhó la lên:
-Ôi, đau quá anh Sửu ơi
Thằng Sửu vôi ngồi xuống theo con Dấn, Nó vach áo con Dần lên , một con rắn cạp nông trong đám rau muống mà nó đang ôm trong người phóng ra lủi nhanh vào bụi rậm. Vết cắn của con rắn độc còn in dấu răng trên da thịt con Dần máu từ đó ứa ra không ngớt .Cạp Nông là một lọai rắn kịch độc được mệnh danh là vua của loài rắn, mình nó ngắn , thường ẩn thân dưới bụi cỏ, lùm cây , thay đổi mầu sắc da theo mầu cây lá nơi nó ẩn nấp. Chính vì vậy nên con Dần khi nhặt rau muống ,không thấy rắn nên vô tình mang nó vào mình .
Mặt con Dần từ trắng hồng trở thành tái xanh. Thằng Sữu hoảng hốt , nó quýnh quáng la lên :
-Rắn cắn, rắn cắn bớ người ta cứu với
Nhưng tiếng kêu thất thanh của nó vang lên, dù đầy sợ hãi và tuyệt vọng , nhưng ở một vùng đất vắng vẻ không có người qua lại nầy làm gì có ai nghe thấy . Thằng Sửu bỗng nhớ một ông thầy thuốc Nam trước đây đả dạy nó cách chữa trị rắn cắn là buộc chặt vết thương không cho máu chảy về tim vì trong máu có độc, sau đó tìm cánh hút máu độc ra khỏi thân thể người bị rắn cắn từ miệng vết thương .Nó vội xé áo loay hoay tìm cách buộc không cho máu con Dần chảy về tim nhưng con Dần lại bị cắn nơi bụng thì làm sao buộc ,nên nó chỉ còn biết cúi xuống dùng miệng hút máu độc ra từ miệng vết thương phun xuống đất.
Con Dần mở mắt nhìn thằng Sửu như thầm cám ơn, hình như nó hết đau ,nó mở mắt to nhìn thằng Sửu như muốn nói điều gì đó . Thằng Sửu nhìn vào đôi mắt con Dần, đôi mắt tròn lay láy từ từ mất dần nét tinh anh cuả một cô gái đương xuân , mặt nó dần dần thâm tím lại. Thằng Sửu hiểu rằng từ nay nó sẽ không còn nhìn thấy đôi mắt đó nữa .
Một dòng nước bọt trào ra nơi miệng con Dần ,môi con Dần mấp máy, hình như nó muốn nói điều gì nhưng thốt không thành tiếng nữa , Đôi môi đó bây giờ trở thành thâm tím .Hai dòng nước mắt của con Dần bỗng trào ra lăn dài trên má làm ướt ngực thằng Sửu ,nó cũng chợt oà khóc theo con Dần .
Thân thể con Dần chợt nhiên mất hơi ấm ,rồi trở nên lạnh lẽo, dần dần lạnh như một tảng băng .Thằng Sửu chợt nhớ đến lời nói của con Dần " Con gái tuổi Dần cao số, lấy chồng muộn chồng chết trước , mình ở goá suốt đời .Nếu không thì mình chết trước bỏ lại chồng con " .Bây giờ nó mới hiểu thế nào là số phận , là định mệnh của một kiếp người .
Thằng Sửu nhắm mắt lại , hình ảnh con Dần với nó những ngày cùng vui đùa trong Xóm Mèo Hoang hiện ra như giấc mộng . Những ngày hai đứa đi móc từng đống rác ,chia nhau từng vỏ lon , từng cái bao ny lon cáu bẩn để cùng bán kiếm sống trong khu Xóm Mèo Hoang như chợt hiện về . Tuy kiếm tiền vất vả nhưng cả hai đều bằng lòng với số phận , cho nhau những nụ cười vô tư khi nhật được thật nhiều rác thải .
Kỷ niệm mà nó không bao giờ quên là một lần hai đứa khát nước , con Dần nhặt đươc một lon Coca còn it nước nguời ta quăng trong thùng rác vội nhường cho nó uống trước trong khi nó cũng khát nước như thằng Sửu .
Thằng Sửu bỗng cảm thấy rùng mình chảy nước mắt khi có cảm nghĩ là nó đang ôm không phải con Dần mà ôm cuộc đời của hai đứa , ôm một khối băng giá lạnh từ trong con tim nó lạnh ra ,cái lạnh đó, nó biết mình chỉ gặp một lần , rồi sẽ không bao giờ có nữa .
HUY THANH
( Trích tập truyện ngắn VÀO NƠI GIÓ CÁT )
