ĐOẢN VĂN
TẢN MẠN NGÀY CUỐI NĂM
HUY THANH
Chớp mắt đó lại sắp hết một năm ,thời gian
trôi qua vùn vụt như ai đó ví như tiếng vó câu ngựa nhanh như ngoài khung cửa sổ. Cứ mỗi lần thấy đường phố rộn rịp du khách, những mầu hoa đủ sắc thắm
tươi trên lề đường, góc chợ, khu phố là tôi thấy muà xuân lại sắp về.
Buổi sáng tôi thường thức dậy khi sương mù còn dầy đặc trên những đồi thông còn say ngủ, những đám mây còn lặng lờ dừng chân nghe ngóng tiếng thác bạt ngàn. Tôi có thói quen tập thể dục buổi sáng bằng cách leo lên đồi cao nhìn xuống bờ hồ xa tít, hít thở những tinh hoa của trời đất bằng bước chân khởi hành cho một ngày mới, khi không khí cao nguyên chưa ô nhiễm khói xe mịt mù.
Buổi sáng tôi thường thức dậy khi sương mù còn dầy đặc trên những đồi thông còn say ngủ, những đám mây còn lặng lờ dừng chân nghe ngóng tiếng thác bạt ngàn. Tôi có thói quen tập thể dục buổi sáng bằng cách leo lên đồi cao nhìn xuống bờ hồ xa tít, hít thở những tinh hoa của trời đất bằng bước chân khởi hành cho một ngày mới, khi không khí cao nguyên chưa ô nhiễm khói xe mịt mù.
Quán cà phê nằm tận đỉnh đồi mà rất đông khách. Hình
như ở vùng đất cao nguyên, uống cà phê thơm nóng trong mù sương giá
lạnh, nghe nhạc trữ tình là một điều không thể thiếu, nhất là những
người có một chút máu giang hồ vặt, tâm hồn lãng mạn, một chút ngông đời
như tôi. Thú tao nhã ấy dường như là một thời thượng, một thói quen chẳng phải của
riêng tôi, mà là còn của cư dân trên vùng thành phố sương mù nầy. Những
người uống cà phê ở đây như theo một luật lệ bất thành văn là vào quán
thì phải im lặng, không nói chuyện phiếm, không làm ồn ào mà họ để tư
duy chìm vào những tiếng hát thoang thoảng, tiếng nhạc rơi rụng dần theo
từng giọt cà phê rớt tràn đầy vị đắng trong ly.Mỗi người có một khoảng
hoài niệm riêng ,một suy tư chập chùng nào đó trong trong ký ức, một
góc nhỏ lẻ loi nào cuả kỷ niệm .Tất cả dường như có sự tương giao giữa
con người, hiện tại và dĩ vãng trong âm thanh mời gọi của núi rừng, của ký ức.
HAI: MỘT NGÀY VỚI CÔNG VIỆC
Tôi bước vào văn phòng làm việc thì trên bàn đã có
sẵn một nhánh hoa đào vừa hé nở những bông búp đầu tiên .Muà xuân lặng
lẽ như lãng đãng đâu đây. Những người bạn đồng nghiệp chung quanh đang
chờ họp giao ban buổi sáng cuối năm. Trên từng khuôn mặt họ, tôi
thấy ánh mắt tràn nhiều niềm vui của muà xuân sắp về, niềm vui còn
tiềm ẩn trong tia nhìn, nụ cười chào hỏi, cái bắt tay vội vã xã giao
nhưng ấm êm hơn mọi ngày bình thường. Niềm vui đó như một nụ hoa hàm
tiếu mà tôi bắt gặp còn e ấp, thoắt ẩn, thoắt hiện trên từng chiếc áo
lụa, áo dài, áo đầm, áo sườn xám mới may ,còn nấp trong chiếc áo len cố
hữu của phái nữ đang ngồi trong phòng họp. Mầu sắc đó chen lẫn nhiều mầu
cà vạt với những hoa văn đẹp đẽ của phái nam đang ngồi tụ tập cuối
phòng. Tất cả đều đẹp hơn mọi ngày, mùa xuân có khác.
Tôi kết thúc buổi họp giao ban sớm để mọi người có thời gian đi bát phố, ra chợ hoa mua sắm, hay ngắm những nhành đào, nhành mai, đủ loại sặc sỡ trên đường phố đang trở mình thức giấc theo tiếng còi xe nhộn nhịp, theo tiếng chân khách du xuân rộn ràng. Buổi họp cuối năm, tôi chỉ nói vài lời ngắn gọn ,những gì đã làm được trong năm và sẽ làm trong năm tới. Sau đó là lời Chúc Tết đến gia đình họ kèm những phong lì xì tựơng trưng điều may mắn đầu năm. Tôi không nói nhiều như những ngày họp thường lệ vì biết rằng họ cũng không còn tâm tư để nghe khi tiếng trống muá lân vang rộn ràng trên đường phố dần dần rộn rịp ,họ ngồi họp mà để tâm hồn đâu đâu, tôi vốn không thích làm những điều vô ích đó
.
Tôi kết thúc buổi họp giao ban sớm để mọi người có thời gian đi bát phố, ra chợ hoa mua sắm, hay ngắm những nhành đào, nhành mai, đủ loại sặc sỡ trên đường phố đang trở mình thức giấc theo tiếng còi xe nhộn nhịp, theo tiếng chân khách du xuân rộn ràng. Buổi họp cuối năm, tôi chỉ nói vài lời ngắn gọn ,những gì đã làm được trong năm và sẽ làm trong năm tới. Sau đó là lời Chúc Tết đến gia đình họ kèm những phong lì xì tựơng trưng điều may mắn đầu năm. Tôi không nói nhiều như những ngày họp thường lệ vì biết rằng họ cũng không còn tâm tư để nghe khi tiếng trống muá lân vang rộn ràng trên đường phố dần dần rộn rịp ,họ ngồi họp mà để tâm hồn đâu đâu, tôi vốn không thích làm những điều vô ích đó
.
BA: MỘT NGÀY VỚI ĐỜI
Một mình tôi ngồi lại trong căn phòng mà vài ba ngày
trước đây còn đông đủ nhân viên .Giờ nầy trống vắng và đìu hiu. Chiếc
máy điều hoà vẫn làm việc âm thầm như một gã xa phu kéo chiếc kiệu đi
con đường không có đích tới. Tôi lấy xấp thiệp chúc Tết để trên bàn ra
xem ai đã chúc Tết mình, và mình sẽ chúc Tết ai.Những tấm Thiệp Chúc
Xuân thật đẹp, những hình ảnh đủ khía cạnh của mùa xuân theo góc chụp,
góc vẽ đa dạng và phong phú. Những bức tranh Đông Hồ nét vẽ truyền kỳ,
những nét bút thư pháp như rồng bay phượng muá. Hình như người ta chỉ
chờ đợi đến muà Xuân mới có dịp chúc nhau, tại sao nhỉ, sao những tấm
thiệp nầy không đến trong những ngày thường khi mà trong cuộc sống
còn nhiều nỗi lo toan về cơm ăn áo mặc, Có rất nhiều điều cần chúc một
ngày bình thường hơn là đợi tới một ngày xuân để gởi như một thủ tục xã
giao. Tôi mỉm cười khi vài bì thư gởi thiệp xuân, kèm theo là những tờ
rơi bướm quảng cáo sản phẩm của một công Ty X, Y nào đó. Tôi không hiểu
thiệp nầy là lời Chúc Tết thực sự từ cái Tâm của người gởi hay là cách
quảng cáo hàng. Tôi chợt nhớ lại nhiều khi xem truyền hình, trong những
cuộc thi giải trí vô tội vạ nào đó mà thí sinh, có khi luôn cả MC, mặc
những chiếc áo có gắn logo hay vài chữ quảng cáo sản phẩm cho một công
ty tài trợ của Chương trình đó thật là lố bịch. Nhưng tôi cũng rất
thông cảm vì nếu không có họ thì không có tiền để làm giải thưởng cho
thí sinh, một sự tính toán đôi bên điều có lợi. Theo tôi đó là lối tiếp
thị quá bình dân, không phải lối tiếp thị của một nền kinh
tế vĩ mô. Ở các nước phương Tây,
thường người ta tiếp thị bằng triển lãm đơn phương, song phương hay đa
phương, phương tiện truyền thông chỉ là cái loa kêu gọi. Có ai mà dám
tin
những gì quảng cáo tuyệt đối khi mà tai chỉ nghe nhưng mắt chưa thấy
bởi cuộc đời đầy dẫy những dối trá lọc lừa. Những sản phẩm ảo ,thực rất
khó phân biệt. Đúng thật, đời sống là một lăng kính muôn mầu muôn vẻ mà
con người đi trong đó như lạc vào một mê cung, đi quanh, đi quẩn cũng
không thoát khỏi vòng danh lợi cơm áo, như con kiến bò vòng vòng trên
miệng chén mà không biết bao giờ đến điểm cuối cùng. Để đạt mục đích, người ta làm tất cả, kể cả những thủ đoạn lừa lọc dối trá giữa người
thân, bạn bè. Rất may, trong mớ tạp nham đó còn một số ít người
giữ được đạo lý làm người.
BỐN : MỘT NGÀY VỚI BLOGSPOT
Tôi mở máy tính gõ Blog của mình, từ khi yahoo blog ngưng hoạt động,
tôi phải dời nhà vào blogspot nầy. Tất cả phải làm lại từ đầu, bạn bè
đều tản lạc mỗi người một nơi, thỉnh thoảng lại gặp nhau trong cái ngỡ
ngàng trên một vùng đất mới. Tôi xem lại những bài comment của độc giả
.Có những bài bình luận rất chi tiết bài viết của tôi
về hình thức cũng như nội dung .Có những bạn chỉ gởi một lời hỏi thăm,
tâm sự ngắn, hay thảo luận những vấn đề không liên hệ gì đến Entry hiện
hữu. Tất cả lời bình tôi đều trân trọng, trả lời với nhiệt tâm, trả
lời đầy đủ bằng tất cả kiến thức, sự thận trọng cố hữu của mình. Như
tôi đã nói Blog của tôi là một diễn đàn văn học, một mặt trận giao lưu
kiến thức văn hoá, nghệ thuật, âm nhạc đến các lĩnh vực khác như khoa
học, triết học, giáo dục, tôn giáo ..v..v .Một môi trường để học hỏi bạn
và để bạn học hỏi mình trong cái biển khơi kiến thức bao la. Tôi không
ngại những tiếng chê bai nếu bạn bè bình luận với sự chân thành dù sai
hay đúng, đúng thì phải nhìn nhận để sửa chữa chứ không thể đặt cái:"
tôi" mình quá lớn, còn sai hay có sự nhầm lẫn nào đó thì phải giải
thích rõ ràng để đạt sự cảm thông.
Nhưng tôi vẫn cảm thấy buồn vì hình như một số bạn bloggers né tránh lời chê để viết những lời khen xã giao có những lời khen thật, nhưng cũng có những lời khen có vẻ như là một hình thức đãi bôi vì lịch sự như trả lễ sự thăm viếng của tôi vào Blog họ mặc dù bài viết của tôi cũng còn dẫy đầy những khuyết điể .
Nhưng tôi vẫn cảm thấy buồn vì hình như một số bạn bloggers né tránh lời chê để viết những lời khen xã giao có những lời khen thật, nhưng cũng có những lời khen có vẻ như là một hình thức đãi bôi vì lịch sự như trả lễ sự thăm viếng của tôi vào Blog họ mặc dù bài viết của tôi cũng còn dẫy đầy những khuyết điể .
Trong những lời comment, không những người viết bài, người bình
luận, người viết Reply đọc trao đổi quan điểm lẫn nhau, mà còn những độc gỉa khác tham dự ngấm ngầm
dù họ không viết lời bình, nhưng họ vẫn theo dõi, nhận xét lời
bình đúng hay sai. Đây là những trọng tài vô hình, những quan toà vô
tư ẩn mặt, đánh giá người viết và người phê bình.
Tôi cũng đã từng tâm sự với những bạn bè trên Blog là tôi không sợ bình luận mà chỉ sợ không ai bình luận,vì bình luận là sự động viên cho người viết biết rằng entry của mình còn có người đọc và quan tâm. Về số lượng độc giả, tôi cũng không cần nhiều mà tôi chỉ cần một số ít độc giả có cùng chung (hay đối nghịch) những quan điểm, thảo luận toàn diện mọi khía cạnh xã hội để học hỏi lẫn nhau.
Một bài Entry là một thông điệp, và một comment là kết quả phản hồi thông điệp đó. Dù thế nào đi nữa, cả hai cũng phải cần có một mẫu số chung về nhân sinh quan, những đồng cảm trong lăng kính cuộc sống. Tôi chỉ cần một số độc gỉa ít nhưng có chất lượng, có nhiệt tâm xây dựng lẫn nhau để cùng nhau tiến bộ chứ không phải cần số đông để phô trương,nói chuyện phiếm, bởi tôi không có thì giờ rảnh để làm những chuyện vô ích đó, hay xử dụng Blog như là một sân chơi ảo vô tội vạ những khi nhàn rỗi.
.
Tôi cũng đã từng tâm sự với những bạn bè trên Blog là tôi không sợ bình luận mà chỉ sợ không ai bình luận,vì bình luận là sự động viên cho người viết biết rằng entry của mình còn có người đọc và quan tâm. Về số lượng độc giả, tôi cũng không cần nhiều mà tôi chỉ cần một số ít độc giả có cùng chung (hay đối nghịch) những quan điểm, thảo luận toàn diện mọi khía cạnh xã hội để học hỏi lẫn nhau.
Một bài Entry là một thông điệp, và một comment là kết quả phản hồi thông điệp đó. Dù thế nào đi nữa, cả hai cũng phải cần có một mẫu số chung về nhân sinh quan, những đồng cảm trong lăng kính cuộc sống. Tôi chỉ cần một số độc gỉa ít nhưng có chất lượng, có nhiệt tâm xây dựng lẫn nhau để cùng nhau tiến bộ chứ không phải cần số đông để phô trương,nói chuyện phiếm, bởi tôi không có thì giờ rảnh để làm những chuyện vô ích đó, hay xử dụng Blog như là một sân chơi ảo vô tội vạ những khi nhàn rỗi.
.
NĂM: MỘT NGÀY VỚI CON
Con thân yêu của ba.
Vậy là muà Xuân năm nay cha con ta không còn xa cách như những mùa xuân trước nữa .Thời gian lụn tàn dần, lạnh lùng rơi theo những tờ lịch, những lúc mặt trời lên rồi đêm xuống,buổi sáng thức dậy mới hay mình còn sống,còn được làm người ,thì thôi cũng xin tạ ơn đời.
Bốn năm qua ,đêm giao thừa nào ba cũng lặng lẽ đi quanh một vòng thành phố trong sương khuya dầy đặc. Mọị người đi hái lộc sớm đầu năm rất vui vẻ , từng đôi lưá nắm tay nhau âu yếm làm ba chạnh nhớ những ngày đầu tiên hạnh phúc với mẹ con khi ba mẹ cũng còn trẻ như thế.
Nhiều lúc nhớ con, ba có cảm tưởng là mình đã không tròn trách nhiệm người cha như một sự vong ân bội nghĩa nào đó với mẹ con. Có khi nửa đêm về sáng, ba choàng thức dậy trong cái bóng đêm lẻ loi, chợt thấy mình như lạc vào một sông mê đầy mộng mị, không biết đâu là hư, đâu là thực, đâu là bến, đâu là bờ. Ba như người mộng du, hành động mà không biết mình đã làm gì bởi ý thức đã tê liệt không còn cảm gíac, tâm hồn đã bị vong thân, băng hoại từ bao giờ.
Người ta nói những người mang chứng trầm cảm, tư duy luôn quanh quẩn trong ký ức với những nỗi đau vô hình, những hoang mị chiêm bao mà cứ ngỡ là đời thật, ba có lẽ như thế.
Vậy là muà Xuân năm nay cha con ta không còn xa cách như những mùa xuân trước nữa .Thời gian lụn tàn dần, lạnh lùng rơi theo những tờ lịch, những lúc mặt trời lên rồi đêm xuống,buổi sáng thức dậy mới hay mình còn sống,còn được làm người ,thì thôi cũng xin tạ ơn đời.
Bốn năm qua ,đêm giao thừa nào ba cũng lặng lẽ đi quanh một vòng thành phố trong sương khuya dầy đặc. Mọị người đi hái lộc sớm đầu năm rất vui vẻ , từng đôi lưá nắm tay nhau âu yếm làm ba chạnh nhớ những ngày đầu tiên hạnh phúc với mẹ con khi ba mẹ cũng còn trẻ như thế.
Nhiều lúc nhớ con, ba có cảm tưởng là mình đã không tròn trách nhiệm người cha như một sự vong ân bội nghĩa nào đó với mẹ con. Có khi nửa đêm về sáng, ba choàng thức dậy trong cái bóng đêm lẻ loi, chợt thấy mình như lạc vào một sông mê đầy mộng mị, không biết đâu là hư, đâu là thực, đâu là bến, đâu là bờ. Ba như người mộng du, hành động mà không biết mình đã làm gì bởi ý thức đã tê liệt không còn cảm gíac, tâm hồn đã bị vong thân, băng hoại từ bao giờ.
Người ta nói những người mang chứng trầm cảm, tư duy luôn quanh quẩn trong ký ức với những nỗi đau vô hình, những hoang mị chiêm bao mà cứ ngỡ là đời thật, ba có lẽ như thế.
Đời ba lênh đênh cũng nhiều, vấp ngã cũng nhiều, phấn đấu cũng nhiều,
có những lúc ba thách đố số phận, đánh những ván bài định mạng và đặt
cược bằng mạng sống của mình. Trường đời đã dạy ba làm người phải có
nghị lực, phải can đảm, nó là một chiến trường mà kẻ địch không những ở
chung quanh chúng ta mà còn ẩn thân trong ngay cả chính mình. Phải
biến tuyệt vọng thành hy vọng, dù ở trong mọi nghiệt ngã nào của cuộc
sống, "tận nhân lực" rồi mới "tri thiên mệnh" con ạ.
Hình dung ngày hăm tám Tết nầy cha con chúng ta sẽ gặp nhau sau nhiều năm dài xa cách lòng ba mới thấy mùa xuân nầy có ý nghĩa thực sự. Mười hai giờ khuya gió phi trường sẽ rất lạnh, nhưng lòng ba rất ấm vì sẽ gặp lại con. Con ba đã trưởng thành rất nhiều trong một xã hội sống nhiều thực dụng. Ngày con đi ba đã dạy con phải tự tin bản lãnh của mình trong mọi hoàn cảnh nơi xứ người như ba đã từng sống. Ba mong con như thế dù con là con gái, và con đã làm được như thế, ba rất cám ơn và hãnh diện vì con.
Hình dung ngày hăm tám Tết nầy cha con chúng ta sẽ gặp nhau sau nhiều năm dài xa cách lòng ba mới thấy mùa xuân nầy có ý nghĩa thực sự. Mười hai giờ khuya gió phi trường sẽ rất lạnh, nhưng lòng ba rất ấm vì sẽ gặp lại con. Con ba đã trưởng thành rất nhiều trong một xã hội sống nhiều thực dụng. Ngày con đi ba đã dạy con phải tự tin bản lãnh của mình trong mọi hoàn cảnh nơi xứ người như ba đã từng sống. Ba mong con như thế dù con là con gái, và con đã làm được như thế, ba rất cám ơn và hãnh diện vì con.
SÁU : MỘT NGÀY TÔI VỚI TÔI
Sau mỗi ngày hết giờ làm việc ,niềm vui duy nhất của
tôi là được thay chiếc áo veste, cởi chiếc cravatte lúc nào cũng trịnh
trọng đeo trên cổ để thay chiếc áo pull trắng ,.mặc chiếc quần short
ngắn jeans trắng,mang vớ trắng, giầy thể thao trắng , xách vợt tennis đi
quần thảo với bạn bè trên sân quần vợt hay chơi golf trên đồi Cù . Lúc
đó tôi mới tìm lại được chính mình,quên đi những lo toan của một ngày
với bao nhiêu suy tư đối phó trong một thương trường đầy bất trắc ,có
thể nói ban ngày tôi chỉ là cái bóng , ban đêm tôi mới tìm lại được
chính mình.
Buổi chiều ĐaLạt vẫn quanh năm sương khói .Trên nhiều
con đường thành phố cũng như sơn thôn ,những mầu áo len đủ sắc của
người dân Đalat kể cả của những người dân tộc thiểu số như hoà cùng
các loài hoa bách thảo tô thắm thêm vẻ đẹp diễm tuyệt của núi rừng .
Những khu vườn trồng hoa cải trải dài từ sườn đồi xuống thung lũng,
những bắp cải to đùng nằm trên nền cỏ như những cù lao nằm giữa biển
khơi. Những cánh đồng hoa bạt ngàn đủ loại sực nức huơng thơm như
chào đón du khách tìm tới chiêm ngưỡng thành phố hoa và sương mù nầy. Đứng trên đồi nhìn xuống những rừng thông bạt ngàn, sương mù lãng đãng,
ĐaLat như một bức tranh thủy mặc trầm tư với tiếng thác vang dội từ xa,
tiếng thông reo vi vút tạo thành một khúc nhạc hoà tấu thiên
nhiên đặc thù của vùng đất cao nguyên lạnh lẽo quanh năm nầy. Nó là nơi
dung thân của những con người đã chán chê thế sự hay trốn tránh những kỷ
niệm đau buồn, tìm một nơi ẩn dật nào đó cho thể xác lẫn tâm hồn. Là
nơi tiêu dao của con người khi đã cởi chiếc giầy thế nhân máng hai
bên đôi sừng trâu, làm gã mục đồng ngồi vắt vẻo thổi tiếng tiêu sầu khi
bóng hoàng hôn lịm tàn trên đường về cô thôn, bản Thượng.
Đó là những lý do tại sao tôi trốn chạy SàiGòn với bao mảnh vỡ của kỷ niệm từ thời ấu thơ đến lúc trưởng thành, những con đường góc phố mà mỗi viên gạch lót lề đường dường như còn quen thuộc dấu vết bàn chân.Những cuộc tình ngây ngô lãng mạn thời tuổi trẻ xa khuất. Những quán hàng thân quen như Thanh Bạch, Mai Hương, La Pagode, Givral, Continental, những phòng trà vũ trường như Queen Bye, Đêm Mầu Hồng . Au Chalet , Jo Marcel. Những lối đi vào Thương Xá Tax, Rex , hay Passage EDen chiều chủ nhật rộp rịp những cặp tình nhân. Tất cả, tất cả bây giờ chỉ còn như là khúc phim viễn tưởng mà diễn viên bây giờ người thì mất, người thì trong nỗi nhớ ngậm ngùi .
Đó là những lý do tại sao tôi trốn chạy SàiGòn với bao mảnh vỡ của kỷ niệm từ thời ấu thơ đến lúc trưởng thành, những con đường góc phố mà mỗi viên gạch lót lề đường dường như còn quen thuộc dấu vết bàn chân.Những cuộc tình ngây ngô lãng mạn thời tuổi trẻ xa khuất. Những quán hàng thân quen như Thanh Bạch, Mai Hương, La Pagode, Givral, Continental, những phòng trà vũ trường như Queen Bye, Đêm Mầu Hồng . Au Chalet , Jo Marcel. Những lối đi vào Thương Xá Tax, Rex , hay Passage EDen chiều chủ nhật rộp rịp những cặp tình nhân. Tất cả, tất cả bây giờ chỉ còn như là khúc phim viễn tưởng mà diễn viên bây giờ người thì mất, người thì trong nỗi nhớ ngậm ngùi .
Về ĐaLat, tôi không có một chút hối hận nào khi bỏ
SàiGòn, vì ở đây tôi thấy mình như trẻ lại như bác sĩ Yersin khi khám
phá ra vùng đất nầy đã ghi trong nhật ký: " Sự mát
lành của không khí đã làm tôi quên đi nỗi mệt nhọc,và làm tôi nhớ lại
niềm vui giống như cậu bé học sinh thời Trung Học chạy hết tốc lực lên
xuống tất cả những ngọn đồi. (La fraicheur de l 'air m'avait fait
oublier le fatigue et je me rappelle la joie que j'éprouvais à courrir
comme un jeune collégien, montant et descendant les collines à toute
allure)
Để chấm dứt bài viết nầy, tôi xin mượn hai câu thơ của một nhà thơ cổ, viết lên tâm trạng của ông mà tôi rất tâm đắc vì rất phù hợp với tâm trạng tôi lúc nầy :
"TA DẠI TA TÌM NƠI VẮNG VẺ"
"NGƯỜI KHÔN NGƯỜI ĐẾN CHỐN LAO XAO"
HUY THANH
HUY THANH